Brexit Sonrası İskoç Viski Endüstrisini Neler Bekliyor?
Bugün sizlere son günlerde hem politik hem de ticari hayatın gündeminde olan Brexit’ten bahsetmek istiyorum. Tahmin edeceğiniz üzere yazımda Brexit’in viski dünyasına etkilerinden bahsedeceğim. Buyurun başlayalım.
Avrupa Birliği sayesinde büyük bir ticaret zincirine dönüşen İskoç viski endüstrisi için Brexit büyük bir endişe yaratıyor. Öte yandan İskoç viski endüstrisi, asırlardır süregelen üretim serüveniyle oldukça sağlam temellere dayanıyor. Bu nedenle hiç şüphesiz Brexit’ten sonra da gelişmeye ve büyümeye devam edecektir. Ancak şimdiye kadar AB çatısı altında sürdürülen antlaşmaların Brexit sonrasında nasıl devam edeceği ülkenin ve viski severlerin odağı haline geldi. Bu nedenle tüm dünya İngiltere’nin Avrupa Birliğinden ayrılmasında sonra İskoç hükümeti ile ülkeler arası viski ticaretinin nasıl olacağı konusunda hükümetten net bir yanıt bekliyor.
1. İskoç Viski Ticaretine Güven Tam
Fakat uzmanların da dediği gibi İngiltere kendi çabaları ile tekrar antlaşmaları yapıp süreci tekrar eski rayına oturtabilir gibi gözüküyor. İskoç viski endüstrisinin yanıt beklediği bu mesaj Scotch Whisky Association (SWA- İskoç Viski Derneği) yasal müdür yardımcısı Lindesay Low tarafından bağımsız İskoç Marka ve Patent Avukatları firması olan Lawrie IP bünyesinde organize edilen etkinlikte dile getirildi.
Brexit ile beraber gündemi meşgul eden bir diğer nokta ise İskoçya’nın ulusal içeceği olan viskilerin korunması konusunda yaşanıyor. Brexit’in İskoç viskileri üzerindeki fikri mülkiyet hakkı ve İskoç viskisinin coğrafi bir gösterge oluşu da diğer önemli detaylar olarak göze çarpıyor. Bahsettiğimiz viski elbette İskoçya’nın su ve tahılından meydana gelen ve meşe fıçılarında en az 3 yılda olgunlaşan bir lezzet markası.
Aynı şekilde Department for Environment, Food and Rural Affairs (Defra-Çevre, Gıda ve Kırsal İşler Dairesi) bu süreçte ticari ve marka kaybı olarak bir sıkıntının olmayacağı ve tüm hakların korunacağı konusunda teminat veriyor.
2. İskoç Viskisinin Ekonomiye Büyük Katkısı
İskoç viskisinin önemli başarısı ve İngiltere ekonomisine olan muazzam faydasının sırrı elbette yukarıda da belirttiğim gibi yaklaşık 500 yıllık geçmişinde saklı. Viskinin ulusal ekonomiye olan katkısını sayısal değerlerle ifade etmem gerekirse sadece geçen yıl İskoç viski ticaretinin değerinin yaklaşık 5 milyar £ olduğunu söyleyebilirim. Bu değer İngiltere’nin bütün gıda ve içecek ihracatının 5’te 1’inden fazlası demek. Ancak ekonomik endişe yaratan bir diğer nokta ise İskoçya’nın hemen hemen her yerinde bulunan damıtımevlerine gelen turist sayısında bir değişme olup olmayacağı konusunda yaşanıyor.
3. Bir İyi Bir de Kötü Haber
Uluslararası vergiye baktığımız zaman görünüm çok da iç karartıcı değil. World Trade Organization (Dünya ticaret Örgütü), İskoç viskilerine sıfır gümrük vergisi uyguluyor. Bu iyi haber. Kötü olan ise viski yapımında gerekli olan fıçı, varil, cam şişe gibi ara girdilerin Avrupa’dan ithalatı sırasında kaynaklanan extra veya yeni çıkacak vergiler. Tedarik zincirinin maliyetlerini ve bununla birlikte birçok belirsizliğin giderek artacağı tahmin ediliyor. SWA’nın önerisine göre AB’ye girecek olan viskilerin ihracatı için yeni idari aksiyomların alınması gerekiyor.
Daha kötü senaryo ise anlaşma olmadan yapılacak bir Brexit ile şimdiye kadar olan tüm kazanımların kaybedileceği ve viskinin sınır boyunca kontrol edilemeyeceği yönünde. Bu elbette gümrüklerdeki viski ithalat ve ihracatına ek masraf getireceği anlamına da geliyor.
Viski üreticilerinin şu anki isteği yukarıda bahsettiğim tüm belirsizliklerin bir an önce ve özellikle en iyi şekilde son bulması ve viski ticaretinin daha güçlü bir şekilde devam etmesi olarak özetlenebilir. Üreticiler bu geçiş süresince, satışlarını ve maliyetlerini etkileyebilecek olumsuzluklara karşı alternatif rotalar ve planlar da yapmaya hazırlar.